Σάββατο 14 Νοεμβρίου 2015

Το υγρό παρελθόν της Σαχάρας


Ένα εκτεταμένο δίκτυο αρχαίων ποταμών, οι οποίοι κάποτε μετέφεραν στη θάλασσα μεγάλες ποσότητες νερού σε αποστάσεις άνω των 500 χιλιομέτρων, εντόπισαν οι επιστήμονες κάτω από τη σημερινή άμμο της Δυτικής Σαχάρας. Η αποκάλυψη έγινε μέσω εικόνων ραντάρ που τράβηξε ένας ιαπωνικός δορυφόρος πάνω από τη Μαυριτανία.
Η ανακάλυψη από Γάλλους ερευνητές, με επικεφαλής τον Φ. Γκρουσέ του Πανεπιστημίου του Μπορντό, η οποία παρουσιάστηκε στην επιθεώρηση «Nature Communications», επιβεβαιώνει ότι η Σαχάρα στο παρελθόν δεν έμοιαζε καθόλου με τη σημερινή άγονη και άνυδρη έρημο. Μια πλούσια πανίδα και χλωρίδα φιλοξενούνταν κάποτε - όχι πολύ παλιά - σε μια περιοχή γεμάτη νερά.

Τα αρχαία ποτάμια της Δυτικής Σαχάρας, τα οποία κατέληγαν στον Ατλαντικό, πιθανώς πήγαζαν από τα νότια όρη του Άτλαντα και από τα υψίπεδα Χογκάρ της σημερινής Αλγερίας. Οι επιστήμονες εκτιμούν ότι για τελευταία φορά νερό κύλησε σε αυτά τα ποτάμια πριν από περίπου 5.000 χρόνια. Αν αυτό το σύστημα ποταμών υπήρχε ακόμη σήμερα, θα ήταν το 12ο μεγαλύτερο στον πλανήτη μας. Οι δορυφορικές εικόνες αποκαλύπτουν ότι οι θαμμένες κοίτες των αρχαίων αυτών ποταμών ευθυγραμμίζονται σχεδόν τέλεια με ένα τεράστιο υποθαλάσσιο (σήμερα πια) φαράγγι, το οποίο εκτείνεται από τις ακτές της Μαυριτανίας ως σε βάθος θάλασσας 3.000 μέτρων. Το φαράγγι του ακρωτηρίου Τιμίρις, όπως λέγεται, το οποίο ανακαλύφθηκε το 2003, έχει πλάτος δυόμισι χιλιομέτρων και βάθος ως ένα χιλιόμετρο. Προφανώς ένας τεράστιος ποταμός είχε κάποτε σκάψει αυτό το βυθισμένο πια φαράγγι.
Πηγή: εφ. "Το Βήμα"